Smartengeld is de vergoeding die iemand kan krijgen wanneer er sprake is van immateriële schade als gevolg van een voorval waarvoor een ander aansprakelijk is. Bij immateriële schade moet je denken aan pijn of verdriet dat is veroorzaakt door het ongeval, aan het moeten missen van lichaamsfuncties door een ongeval, het moeten ondergaan van pijnlijke medische behandelingen, het niet meer kunnen uitoefenen van een hobby of een beroep door het letsel dat door een ongeval is veroorzaakt, et cetera. Smartengeld wordt niet alleen maar uitgekeerd wanneer er sprake is van een ongeval, maar bijvoorbeeld ook wanneer er sprake is van belediging, aantasting van iemands goede naam of eer of wanneer er sprake is van een medische behandeling die fout is gedaan. Bij al deze voorvallen kan er immers sprake zijn van gederfde levensvreugde die met smartengeld kan worden vergoed.
In Nederland zijn de smartengeldvergoedingen erg laag vergeleken met ons omringende landen. In de wetenschap is hier al wel oog voor, maar in de dagelijkse praktijk van de letselschaderegeling en dus ook in de rechtspraak, lukt het nog niet altijd goed om hogere schadevergoedingen te regelen. Rechters in Nederland zijn terughoudend om te hoge schadevergoedingen voor immateriële schade toe te kennen en daar wordt veel naar gekeken bij het bepalen van de hoogte van de vergoeding.
Gelukkig wordt ca. 95% van alle letselschadegevallen in Nederland niet door een rechter beslist maar in een zogenaamde minnelijke regeling. Daarin doen advocaten en juristen hun best om de smartengeldvergoedingen naar boven te krijgen. Het vervelende daarbij is dat de uitkomsten van al die onderhandelingen nooit in een databank worden opgenomen. Het blijft dus bij wat rechters beslissen, want daar wordt door andere partijen naar gekeken. Die uitspraken komen wel op het internet of in de zogenaamde Smartengeldgids.
Het zou dus goed zijn wanneer alle minnelijke regelingen waarbij smartengeld wordt vastgesteld, in een databank worden gebundeld.